Ostrożność finansowa czy błogie życie?
Przyznajmy: każda skrajność jest męcząca, ta dotycząca finansów również. Gdy wydajemy zbyt dużo pieniędzy, to cierpimy z powodu niestabilności i braku poczucia bezpieczeństwa. I na odwrót: gdy mamy nagromadzone oszczędności i inwestycje, ale wciąż nam za mało, a w pędzie za kasą zapominamy o drobnych przyjemnościach z życia, jak np. wyjście do kina z przyjaciółką czy wyjazd na wakacje, by odpocząć – to cierpią na tym nasze relacje i zdrowie.
Wniosek? We wszystkim należy znaleźć swój balans: czuć, że nasze finanse są pod kontrolą, ale jednocześnie realizować swoje pasje i spełniać pragnienia. I o tym jest dzisiejszy tekst.
Na początek warto zastosować się do kilku rad na start:
- Nie warto żyć fantazją
W sferze finansów osobistych, życie na zasadzie „jakby jutra miało nie być” może być kuszące, jednak to niebezpieczna ścieżka. Liczby są bezwzględne: jeśli nie oszczędzisz kasy i jej nie zainwestujesz, to nie będziesz jej mieć (no, chyba że będziesz miała jakieś ogromne szczęście, ale lepiej liczyć na siebie, a nie uśmiech losu). Łatwo jest dać się uwieść pokusie natychmiastowej gratyfikacji, wierząc, że wszystko się samo ułoży. Ale zadaj sobie pytanie, czy chcesz sama kierować własnym życiem, czy zrzucić odpowiedzialność na los? Zadbaj o siebie, zamiast żyć tylko tu i teraz, myśląc, że „jakoś się ułoży”. Nieustannie się dokształcaj i zdobywaj kompetencje w tematach, które Cię rozwijają. Zamiast skupiać się na tym „co by było, gdyby”, skup się na tym, co jesteś w stanie zrobić teraz. Nie odmawiaj sobie wyjścia na urodziny przyjaciółki i zabawy do białego rana, ale nie musisz robić tego co weekend z przypadkowymi znajomymi. Wolny czas poświęć na to, co przybliża Cię do Twojej definicji sukcesu. Zadaj sobie pytanie: czy lepiej dążyć do sukcesu i osiągnąć go (lub przynajmniej próbować!) czy poddać się na samym starcie i frustrować się nierealnymi fantazjami?
- Im więcej masz pieniędzy, tym mniej szczegółowo musisz je analizować
Chociaż sama uwielbiam analizować moje wydatki czy inwestycje, to prawda jest taka, że nie liczę drobnych wydatków na co dzień. Im więcej kasy masz, tym bardziej liczy się to, żeby dobrze podjąć kluczowe decyzje, dotyczące setek tysięcy złotych – natomiast nie musisz się martwić o to, czy kawa w kawiarni kosztuje 12, czy 20 zł. Ale aby do tego poziomu dotrzeć, warto wyrobić sobie nawyk skrupulatnej analizy od niewielkich kwot. Na pewno unikaj nadmiernych wydatków czy gromadzenia długów. Zastanów się, czy naprawdę musisz wymieniać 2-letniego laptopa na najnowszy model? Czy potrzebujesz kolejnej sukienki, skoro w szafie leży kilka nieużywanych? Naucz się tworzyć budżet skonstruowany pod swoje potrzeby i na początku swojej przygody z pieniędzmi, analizuj swoje wydatki. Zbadaj, gdzie uciekają Twoje pieniądze, na co wydajesz najwięcej i z czego jesteś w stanie zrezygnować, by odłożyć je na oszczędności czy inwestycje. Wystarczy obserwacja przez kilka-kilkanaście tygodni, by zauważyć powtarzające się wzorce, które jesteśmy w stanie świadomie eliminować. Na pewnym etapie wejdzie Ci to w nawyk i będziesz dokonywać lepszych dla siebie wyborów.
No właśnie, skoro o nawykach mowa…
- Nawyk jest najważniejszy!
Nawyki to potężna rzecz. Małe, przemyślane decyzje, konsekwentnie realizowane, przynoszą ogromne rezultaty. Dbaj o to, abyś podejmowała automatycznie dobre decyzje, a nie o to, żeby jak najszybciej być bogatą. Rozwój bierze się z codziennych drobnych, ale odpowiednich decyzji – i z patrzenia na siebie długoterminowo. Być może codzienna poranna kawa z kawiarni sprawia Ci dużo radości – ale być może jeszcze więcej radości sprawiłby Ci piękny kubek termiczny i codzienne przygotowywanie sobie kawy na wynos właśnie do niego i odwiedzenie kawiarni raz w tygodniu? Gwarantuję, że dzięki temu oszczędzisz pieniądze i bardziej docenisz takie wyjście! Na nawyki patrz szeroko: regularnie dbaj o swoje zdrowie (fizyczne i psychiczne), by jak najdłużej cieszyć się formą i dobrym samopoczuciem. Dobierz nawyki do swojego stylu życia – skup się na tych, które doprowadzą Cię do celu.
10 rad jak dbać o finanse, nie rezygnując z radosnego życia pełnego spełnienia
1. Zwracaj uwagę na zarobki bardziej niż na oszczędności
O ile jest pewien limit oszczędności, to nie ma sufitu zarobków (także jako dodatkowych źródeł przychodów). Przede wszystkim, chodzi o rozwój zawodowy. Może on przebiegać na wielu płaszczyznach:
- zwiększanie pensji na etacie, czyli awans, podwyżki, zmiana pracy w razie konieczności: regularnie ucz się negocjacji i budowy umiejętności transferowych, by nie wypaść z obiegu
- założenie własnego biznesu: o ile na ogół w pracy zawodowej są pewne ograniczenia dotyczące pensji, własny biznes daje nieograniczone możliwości zarabiania
- dodatkowe projekty, np. różne prace freelancerskie, które można wykonywać nieregularnie, a również przyczyniają się do zwiększenia dochodu
2. Wyodrębnij w budżecie kategorie na przyjemności bez wyrzutów sumienia
Nawet posiadając ograniczony budżet, możesz – ba, powinnaś! – jego część przeznaczać na rzeczy, które są dla Ciebie źródłem radości. Jeśli przerabiałaś mój mini-kurs „Finansowy start”, to wiesz, jak to robić (i jak ja to robiłam, gdy u mnie kasy było dużo mniej). Nie wiesz o czym piszę? Mini-kurs Finansowy Start to kompendium wiedzy o zarabianiu i wydawaniu, tworzeniu budżetu, wychodzeniu z długów oraz zakładaniu pierwszych oszczędności. Idealny na start ogarniania swoich finansów!
3. Wydawaj na to, co dla Ciebie ważne
Pamiętaj, że kluczem do mądrego budżetu nie jest to, żeby przestać wydawać pieniądze – tylko żeby nie wydawać pieniędzy na coś, co Ci nie służy i na czym Ci nie zależy. A zaskakująco często nasz budżet służy do zaspokajania chęci przynależności do grupy, zamiast służyć naszej radości i spokojowi ducha. Więcej o tym przeczytasz w artykule, w którym opisuję, jak skutecznie oszczędzać, by nie czuć, że coś tracimy.
4. Wyznacz etapy, które chcesz osiągnąć na drodze do niezależności i wolności finansowej
I nagradzaj siebie po osiągnięciu każdego z nich! Więcej o dążeniu do wolności finansowej przeczytasz tutaj.
5. Wyznacz cel finansowy, który Cię ekscytuje. Ale nie tak trochę, tylko bardzo!
Cel, na myśl o którym aż ściska Cię w żołądku z ekscytacji. Jeśli nie wiesz, jak to zrobić, koniecznie przeczytaj artykuł o funduszu celowym, czyli narzędziu do spełniania marzeń.
6. Inwestuj rozważnie
Zapoznaj się z różnymi opcjami i rozważ różne sposoby na poprawienie swojej sytuacji w przyszłości – nie tylko pod kątem finansowym. Wybieraj częściej zdrowe jedzenie, nie żałuj pieniędzy na ruch, który sprawia Ci przyjemność i nie wstydź się iść po pomoc do specjalisty. Jednocześnie zadbaj o swój komfort i zaopiekuj się finansami, byś nie musiała odmawiać sobie wszelkich przyjemności i – gdy czujesz potrzebę – możesz zrealizować jakiś cel, który przyniesie Ci dużo radości.
7. Posiadaj fundusz awaryjny
Zabezpieczenie w postaci funduszu awaryjnego, a najlepiej i poduszki finansowej pozwala na zachowanie spokoju w sytuacjach, gdy zdarzy się coś nieprzewidywalnego i najczęściej kosztownego. Dzięki zabezpieczeniu finansowym masz możliwość cieszyć się bardziej z codzienności, ponieważ wiesz, że jesteś w stanie poradzić sobie z ewentualnymi trudnościami.
8. Pielęgnuj relacje
Zdrowe, satysfakcjonujące relacje odgrywają olbrzymią rolę w osiąganiu spełnienia. Zainwestuj w czas spędzony z rodziną i przyjaciółmi. Możesz odpuścić zakup kolejnej gry dla dziecka, a w zamian za to zabrać je w ciekawe miejsce, by kolekcjonować wspólne wspomnienia. Poświęcenie swojej uwagi bliskiej osobie jest bezcenne, a jednocześnie nie dotyka naszego portfela.
9. Bądź wdzięczna
Nie zapominaj o tym, by docenić siebie i to, co już wypracowałaś. Częściej skupiaj się na pozytywnych aspektach swojego życia, nadal dążąc do jego poprawy – dla jeszcze większego poczucia spełnienia. Dzięki wdzięczności zachowasz perspektywę i otwartą głowę, zmniejszysz stres i będziesz czuć się… szczęśliwsza.
10. Inwestuj w to, w co wierzysz
Nie znosisz Billa Gatesa, ale masz w portfelu akcje Microsoftu, bo „się opłaca”? Czasami lepiej odpuścić i wybrać coś, co bardziej z nami rezonuje. Możliwości na rynku finansowym masz mnóstwo! Trudno wybrać, ale podczas decyzji kieruj się swoimi wartościami. Jak to zrobić? Pisałam o tym w artykule o etycznym rozporządzaniu pieniędzmi, ale jeśli wolisz słuchać – zerknij na 78 odcinek podcastu.
Oszczędzanie, ale bez ponoszenia kosztów?
Czy jest to możliwe? Każda z nas powinna wypracować swój własny balans między korzystaniem z życia, a inwestowaniem we własną przyszłość. Mam nadzieję, że podane przeze mnie wskazówki będą dla Was przydatne. Nie musimy żyć jak ascetki, ale nie stawiajmy hedonizmu na pierwszym miejscu. Pozwalajmy sobie na tzw. grzeszki, ale to my kontrolujmy nasze impulsy – bo jeśli nie kontrolujemy siebie, to kto za nas to robi?
Dajcie znać jak u Was wygląda balans między oszczędzaniem a przyjemnościami!
