Obecnie mamy na wyciągnięcie ręki cały wachlarz możliwości inwestowania środków finansowych. Jednak dokonując tego typu transakcji, warto mieć świadomość, iż niosą one za sobą często obowiązek rozliczenia podatkowego, który nie zawsze będzie wiązał się uzyskaniem zysku z przeprowadzonej transakcji. Ogólnie w każdym przypadku najlepszym rozwiązaniem jest przeanalizowanie inwestycji pod kątem podatkowym, zanim się na nią zdecydujemy tak, aby rozliczenie przebiegło w możliwie najprostszy sposób.
W jakich przypadkach należy pamiętać o rozliczeniu podatkowym?
Rozliczenie podatkowe będzie obowiązkowe dla wszystkich osób, które inwestowały za pomocą zwykłego rachunku maklerskiego i uzyskały w danym roku podatkowym przychód ze sprzedaży instrumentów finansowych. Niezależnie od tego, czy dana transakcja przyniosła zysk, czy stratę. A także dla tych osób, które otrzymały zagraniczne dywidendy lub odsetki. Sam sposób rozliczenia może przebiegać nieco inaczej w zależności od instrumentu finansowego, a nawet od tego czy zdecydowaliśmy się na brokera krajowego, czy zagranicznego.
Jakie deklaracje i terminy nas obowiązują w rozliczeniu za 2022 rok
Moim zdaniem jedną z kluczowych kwestii przy składaniu jakichkolwiek rozliczeń podatkowych jest zapoznanie się z aktualnie obowiązującymi przepisami i formularzami, ponieważ podatki zmieniają się dynamicznie. 😉
Deklarację podatkową co do zasady jesteśmy zobowiązani złożyć do 30 kwietnia kolejnego roku po zakończonym roku podatkowym. Jednak ten rok należy do wyjątków, ponieważ 30 kwietnia jest to dzień wolny od pracy. Zatem termin rozliczenia podatku przesuwa się na najbliższy dzień roboczy tj. 02 maja 2023. Zyskujemy zatem dodatkowe dni na sporządzenie deklaracji, ale również na zapłatę podatku.
Podstawową deklaracją, którą musimy złożyć, aby rozliczyć podatek za 2022, jest PIT-38 (16), oraz PIT/ZG(7) jeżeli osiągnęliśmy dochody zagraniczne.
Jak wypełnić deklarację PIT-38 oraz PIT-ZG za 2022?
Sposób wypełnienia deklaracji oraz stopień skomplikowania tego procesu będzie zależeć od tego, jakie transakcje jesteśmy zobligowani rozliczyć.
Deklaracja została podzielona na sekcje, które odpowiadają poszczególnym grupom inwestycji. Obok numeru sekcji znajduje się podstawa prawna informująca jakiego rodzaju dochody/straty powinniśmy w niej ująć. Myślę, że warto skorzystać z tej podpowiedzi.
Idąc od góry deklaracji po wypełnieniu danych w sekcjach A i B, które nie powinny przysporzyć nam większych trudności, dochodzimy do właściwej części rozliczenia: sekcji C. Jeżeli nasze inwestycje były przeprowadzane przez polski dom maklerski to jej wypełnienie będzie dziecinnie proste, ponieważ dom maklerski ma obowiązek wystawić i przekazać nam PIT-8C.
Będzie on zawierał wszystkie niezbędne informacje o przeprowadzonych transakcjach, które należy uwzględnić w rozliczeniu rocznym. W tym celu wystarczy tylko skrupulatnie przenieść kwoty z PIT-8C (wykazane w części D) do PIT -38 (sekcja C poz. 20 oraz 21). Obydwa formularze są tak skonstruowane, aby było to możliwie proste.
Nieco trudniejsze zadanie będą miały osoby korzystające z usług zagranicznych brokerów. Wówczas są one zobligowane do samodzielnego spisania i przeliczenia na złote, wszystkich transakcji zrealizowanych w roku podatkowym. A następnie wpisania ich w sekcji C, tym razem w pozycji 22 i 23. Rozliczenie tych transakcji może również wiązać się, choć nie w każdym przypadku z obowiązkiem złożenia załącznika PIT/ZG, ale o tym wspomnę przy okazji omówienia tego druku.
Samo przeliczenie transakcji na złote może być problematyczne, dlatego warto skorzystać z dedykowanych kalkulatorów dostępnych w Internecie, które nas na pewno wspomogą. Takim narzędziem może być np. kalkulatorgiełdowy.pl i wiele innych.
Po wypełnieniu sekcji C przechodzimy do dalszej części rozliczenia, którą jest sekcja D. To w tym miejscu obliczamy swoje zobowiązanie podatkowe. Tutaj mamy również możliwość rozliczenia strat z lat ubiegłych (poz. 28), jeżeli takie wystąpiły. W kolejnych pozycjach sekcji wpisujemy stawkę podatku, która w tym przypadku zawsze wynosi 19% i wyliczamy wysokość naszego zobowiązania.
Kolejne sekcje deklaracji (E oraz F) obejmują obrót walutami wirtualnymi. Technicznie ich wypełnienie nie odbiega znacząco od poprzednio opisanych sekcji. Stawka podatku również wynosi tak jak poprzednio 19%. Jednak moim zdaniem, warto na tę część rozliczenia zwrócić szczególną uwagę, ponieważ obowiązek złożenia PIT-38 wystąpi w tym przypadku nie tylko przy sprzedaży waluty wirtualnej, ale również przy jej zakupie. A nawet wymianie waluty wirtualnej na towar, usługę lub prawo majątkowe. Inaczej będzie tylko w sytuacji wymiany jednej waluty wirtualnej na inną, wówczas ta transakcja będzie neutralna dla rozliczeń podatkowych.
I tak krok po kroku dotarliśmy do ostatniej sekcji (sekcja G) obejmującej rozliczenie dywidend otrzymanych od zagranicznych spółek oraz odsetek. Ich opodatkowanie niestety nie odbywa się automatycznie tak jak w przypadku tego typu przychodów uzyskiwanych od polskich podmiotów. Dlatego jeśli np. otrzymaliśmy dywidendę od zagranicznej spółki, musimy pamiętać, że nawet jeśli na nasz rachunek wpłynęła kwota pomniejszona o podatek pobrany za granicą, to i tak jesteśmy zobowiązaniu do rozliczenia pozostałej jego części w Polsce.
Aby skorzystać z prawa pomniejszenia podatku do zapłaty o ten pobrany za granicą, musimy pamiętać o jego uzupełnieniu w poz. 46 deklaracji. W przeciwnym razie będziemy musieli uiścić zobowiązanie w wysokości 19%, od całej kwoty.
Rozliczenia dywidendy dokonujemy w pozycjach 45 oraz 46 deklaracji. Wpisujemy w nie odpowiednio łączną wartość uzyskanej dywidendy oraz łączną wartość podatku zapłaconego za granicą. Natomiast do przeliczenia wartości na złote stosujemy średni kurs NBP z dnia poprzedzającego dzień uzyskania dywidendy. Różnica wyliczonych kwot da nam wartość podatku do zapłaty, którą należy wpisać w pozycję 49 deklaracji.
Jeżeli uzyskaliśmy dochody na rynkach zagranicznych i transakcje te przyniosły zysk, to obok PIT-38, będziemy dodatkowo zobligowani do złożenia PIT/ZG odrębnie dla dochodów uzyskanych w każdym kraju. Może się zatem zdarzyć tak, że będziemy musieli załączyć nawet kilka takich informacji. Jeżeli jednak nasze inwestycje zamknęły się ze stratą to złożenie PIT/ZG nie będzie konieczne.
