Inwestowanie jest trochę jak podróżowanie – jest to zajęcie dla każdego, ale każdy będzie miał nieco inny styl. Niektórzy wybiorą górskie wędrówki w Polsce, inni all inclusive w Grecji, a jeszcze inni backpacking po Azji Południowo-Wschodniej. I żaden styl nie jest lepszy czy gorszy – ważne, żeby nam pasował.
Przebieranie w różnych możliwościach zapewnia nam również inwestowanie. Niektórych będzie interesowało kupno złotej sztabki, inni będą chcieli poznać możliwości inwestowania na polskiej giełdzie, a jeszcze inni będą codziennie obracać walutami. Niektórzy będą chcieli tylko raz na parę dni (albo raz na miesiąc) spojrzeć na swoje inwestycje, a inni będą codziennie spędzać przy tym kilka godzin. Każdy styl jest ok, byleby pasował do nas – do naszych możliwości, charakteru i apetytu na ryzyko.
I właśnie za to lubię inwestowanie. Grono inwestorów to nie jest żaden ekskluzywny klub – to świat, który przyjmuje każdego, kto ma otwartą głowę… i otwarty portfel. 🙃
Jeśli dopiero zaczynasz swoją przygodę jako inwestor czy inwestorka, przeczytaj poniższe rady – aby zacząć z głową i ułatwić sobie życie!
1. Ustal swoje cele inwestycyjne
Odpowiedz sobie na pytanie: po co inwestujesz?
Zarówno motywacje do inwestowania, jak i cele, mogą się różnić w zależności od naszego charakteru, stylu życia, wieku, wykształcenia. Niektórym osobom zależy na tym, aby poprzez inwestowanie wypracować sobie regularne, dodatkowe źródło przychodu, niekoniecznie bardzo duże. Innym może zależeć na zbudowaniu poduszki finansowej i przekazania większych aktywów swoim dzieciom czy wnukom. Jeszcze inni chcą w ten sposób zdobyć wolność finansową, zwolnić się z pracy przed czterdziestką i ruszyć w świat. Są też tacy, którzy chcą uzbierać na kapitał do założenia własnej firmy albo kupno mieszkania. Są także ci, którzy chcą nauczyć się jak prowadzić inwestowanie na tyle dobrze, aby stać się zawodowym traderem i z tej umiejętności żyć.
Różne cele mogą wymagać różnych podejść do zagadnienia, jakim jest inwestowanie. Niektórym z Was pewnie wystarczy tylko parę minut dziennie albo kwadrans tygodniowo, aby być skuteczną inwestorką – o ile wystarczą Wam także umiarkowane, długofalowe zyski. Jednak niektóre z Was mogą chcieć więcej: jak to zwykle bywa – im bardziej się zaangażujesz, tym lepsze efekty będziesz mieć. Zarabianie na giełdzie nie jest wyjątkiem.
2. Nie traktuj rynku jako kasyna
… no chyba że bawi Cię tracenie pieniędzy. 😉
Mimo że w mediach często można się natknąć na powiedzenia, że „giełda to kasyno”, albo że na giełdzie się „gra”, to tak naprawdę długoterminowe sukcesy są w dużej mierze kwestią umiejętności, a nie szczęścia. To ostatnie oczywiście jest ważne i może Ci sprzyjać przez jakiś czas, ale może też cię okrutnie zawieść.
Co więc liczy się, oprócz szczęścia? Wiedza o rynku, umiejętność analizy, a przede wszystkim, rozumienie swoich emocji i panowanie nad nimi!
Inwestowanie zawsze wiąże się z ponoszeniem ryzyka, ale im więcej umiesz i im większe masz doświadczenie, tym lepsze okazje jesteś w stanie znaleźć. Masz lepszą intuicję, bo wiele schematów po jakimś czasie się powtarza. Dlatego nie lekceważ nauki, zwłaszcza gdy dopiero zaczynasz. Najlepsi inwestorzy i inwestorki uczą się cały czas – bo wiedzą, jak wiele im to daje!
3. Poszerz swoje horyzonty
Wielu osobom inwestowanie kojarzy się przede wszystkim z kupowaniem i sprzedawaniem akcji na giełdzie. Ale tak naprawdę to tylko jedna z możliwości. Akcje faktycznie dają ogromne możliwości, ponieważ są relatywnie intuicyjne dla początkujących inwestorów. No i przede wszystkim, mamy olbrzymi wybór różnych spółek na giełdzie, więc można inwestować jedynie w te biznesy, w które wierzymy lub które znamy.
Ale akcje to nie wszystko. Przecież można inwestować na rynkach walut, można kupować jednostki funduszy, można zainteresować się słynnymi na zachodzie funduszami ETF, można pomyśleć o nieruchomościach, złotych czy srebrnych monetach, winie inwestycyjnym, dziełach sztuki czy starych samochodach.
Świat inwestowania jest bardzo bogaty – pomieści osoby o różnych zainteresowaniach i możliwościach. Z tej przyczyny warto poszerzać swoje horyzonty w tej dziedzinie, bo nawet jeśli nie będzie nam się podobać rynek walut czy złota, to może się okazać, że mamy świetną intuicję w przypadku spółek produkujących gry komputerowe.
4. Przygotuj się na emocjonalną huśtawkę
Piszę o tym teraz, żeby później nie było zdziwienia. 😉 Warren Buffett, prawdopodobnie najsłynniejszy inwestor świata, podał kiedyś swoje dwie kluczowe zasady inwestowania: “Zasada nr 1: Nigdy nie trać pieniędzy. Zasada nr 2: Zawsze pamiętaj o zasadzie nr 1”. Więcej cytatów znanych inwestorów znajdziesz na moim Instagramie.
Tak jak życie składa się z dobrych i złych momentów, tak inwestowanie to suma dobrych i złych decyzji. Jeśli zaczniesz inwestować, to z pewnością nieraz podejmiesz nietrafną decyzję i stracisz pieniądze. Ale to nic złego! Buffettowi też się zdarza. 😊
Straty to nieodłączna część inwestowania, a cała sztuka polega na tym, aby łącznie były one mniejsze niż zyski. To wymaga pewnej dyscypliny, ale przede wszystkim zrozumienia własnych emocji. W tym praktycznie nikt nie jest dobry na starcie! Często początkujący inwestorzy bardzo przejmują się pierwszymi stratami, a na pierwsze zyski reagują euforią. Tak zapewne będzie i w Twoim przypadku, więc nie zniechęcaj się. Z czasem te emocje staną się po prostu częścią Twojej codzienności.
5. Nie lekceważ ryzyka
Co to oznacza w praktyce odpowiednie zarządzanie ryzykiem? Dywersyfikuj swój portfel. Mówiąc mniej oficjalnie, po prostu nie wkładaj wszystkich jajek do jednego koszyka. 😜
W inwestowaniu ważne są dwa czynniki decydujące o sukcesie: potencjalne zyski oraz ryzyko, jakie na siebie bierzesz. Sztuką jest nie to, aby wrzucać wszystkie swoje pieniądze w potencjalnie najbardziej zyskowne inwestycje (bo nigdy nie jesteśmy w stanie ocenić z wyprzedzeniem, co nam przyniesie największy zysk!). Dlatego nie trzeba agresywnie inwestować, żeby cieszyć się rosnącą liczbą zer na koncie.
I jeszcze jedna ważna rzecz: inwestuj tylko tzw. nadwyżki finansowe, czyli te pieniądze, które nie są Ci potrzebne do życia. I nie zadłużaj się, by inwestować, a przynajmniej na początku. Po prostu: ryzykuj swoje pieniądze, ale nie ryzykuj niepotrzebnie swojego bezpieczeństwa finansowego oraz spokoju ducha.
6. Przemyśl swoje nawyki finansowe
Skoro warto inwestować swoje nadwyżki finansowe, to… trzeba je mieć. Proste. Aby zacząć inwestować z głową, warto najpierw poobserwować swoje nawyki finansowe. Czy Twoje oszczędności rosną, czy topnieją w oczach? A jeśli to drugie, to dlaczego?
Wiadomo, gdy mamy gorszą koniunkturę w gospodarce i ciężko jest znaleźć dobrą pracę, a koszty życia rosną, to trudno jest o satysfakcjonujące oszczędności. Ale być może nie w tym tkwi Twój problem. Może to kwestia impulsywnych wydatków na niepotrzebne rzeczy? Albo chomikowania tych rzeczy, które już dawno powinnaś sprzedać?
Oszczędzanie to sztuka, nie zawsze łatwa. Jeśli dotychczas nie była Twoją mocną stroną, to nie biczuj się, lecz zacznij wprowadzać lepsze nawyki już teraz, stopniowo – tak, aby na Twoim koncie pojawiła się kwota, której nie będziesz bała się zainwestować.
7. Twoje otoczenie ma znaczenie
Nie będę tutaj pisać, że jeśli prowadzisz z kimś wspólne gospodarstwo domowe (np. macie wspólne konto z mężem, itp.), to warto poinformować o swoich planach. 🙃 Uznaję, że to jest zrozumiałe. Jednocześnie, pamiętaj, że jeśli zarabiasz własne pieniądze i pokrywasz potrzebne koszty życia, to masz prawo dysponować nadwyżkami jak tylko chcesz – czy to wydać je na głupoty czy też na akcje. 😉
Ale wracając do tematu: to, kim się otaczasz, może znacząco wpływać na Twoje sukcesy jako inwestorki. Wsparcie Twoich najbliższych na pewno pomaga, ale nie musisz na nim polegać. Znajdź osoby, które również inwestują, wymieniaj się pomysłami, wiedzą, celami. Korzystaj z ogromnych możliwości sieci społecznościowych i tego, że możesz należeć do inwestycyjnych grup, czerpać inspiracje od tych, którzy są dalej na tej drodze niż Ty.
Jest takie powiedzenie, że jesteśmy funkcją kilku-kilkunastu osób, z którymi kontaktujemy się najczęściej. Jeśli więc będziesz przebywać wśród osób, które mądrze dysponują pieniędzmi i są zainteresowane inwestowaniem, to prawdopodobnie dużo szybciej osiągniesz swoje cele i będziesz bardziej zmotywowana.
I jeszcze jedno: pamiętaj, że ostatecznie przetestuje Cię rynek
Zanim zaczniesz inwestować, dobrze jest zdobyć pewną wiedzę o rynku – nauczyć się podstawowych pojęć, porozmawiać z kimś, kto już inwestuje, przeczytać parę książek (zrobię na ten temat artykuł i wideo), kupić kurs, poczytać blogi o inwestowaniu… co tylko lubisz.
Jeśli rozważasz założenie rachunku maklerskiego w konkretnym domu maklerskim, to możesz ściągnąć sobie wersję demo i poćwiczyć zawieranie transakcji bez ryzyka utraty własnych pieniędzy.
Ale ostatecznie i tak najważniejszym testem będzie dla Ciebie założenie prawdziwego rachunku i zawieranie prawdziwych transakcji. Bo właśnie wtedy do gry wchodzą emocje.
Podsumowanie
Uwierz mi, inwestowanie to zajęcie dla każdego – a jeśli będziesz pamiętać o powyższych zasadach, to nie dasz się tak łatwo zaskoczyć! Jak widzisz, najważniejsze w inwestowaniu jest to, aby dobrze poznać siebie, swoje potrzeby, emocje, podejście do ryzyka czy też nawyki. A to zadanie jest w zasięgu każdej z nas.
Kolejnym krokiem jest zdobycie odpowiedniej wiedzy i stworzenie planu, który pozwoli działać w przemyślany sposób i nie wystawiać się na zbędne ryzyko. W kolejnych artykułach tej wiedzy pojawi się więcej! A więc zaglądaj tu regularnie.
